Inspraak burger bij nieuwe wet RO

De nieuwe wet Ruimtelijke Ordening is vanaf 1 juli 2008 van kracht. Hierbij de belangrijkste gevolgen voor de inspraak van de burger op een rij gezet:

Bestemmingsplan en projectbesluit (voorheen artikel 19-procedure)
Burgers kunnen net als vroeger hun bezwaren indienen tegen het bestemmingsplan. De procedures zijn echter sterk verkort, want na vaststelling door de gemeenteraad hoeft het plan niet meer voor goedkeuring naar Gedeputeerde Staten van de provincie. Bezwaarmakers moeten op dat moment rechtstreeks in beroep bij de Raad van State.
Ook een belangrijke wijziging is dat het bekende artikel 19 is vervangen door het projectbesluit, een klein bestemmingsplannetje met een eigen procedure.

Structuurvisie, ruimtelijke regels en inpassingsplannen
Ook moeten gemeenten (evenals Provincie en Rijk) voortaan voor hun grondgebied een structuurvisie vaststellen, waarin zij hun beleid en toekomstvisie kenbaar maken. Die structuurvisies hebben geen werking naar burgers toe, maar binden het overheidsbestuur zelf. De structuurvisie zal over het algemeen geen gedetailleerde regels bevatten, het is bedoeld als een globaal beleidsdocument. Burgers hebben wel de mogelijkheid voor inspraak bij het ontwerp van de structuurvisie, maar er is geen beroepsprocedure.

Er komt wel iets in de plaats van de provinciale goedkeuring, want de provincie en het Rijk kunnen voor gemeenten ruimtelijke regels maken in een Verordening (provincie) of in een Algemene Maatregel van Bestuur (Rijk). Gemeenten zijn verplicht zich hieraan te houden. Als ze dat toch niet doen, kunnen zowel Provincie als Rijk inpassingsplannen maken. Een inpassingsplan is hetzelfde als een bestemmingsplannen, maar dan niet gemaakt door de gemeente.

Wat betekent het nu voor burgers?
Meer dan in het verleden is het belangrijk om de vinger aan de pols te houden van de ontwikkelingen als er een structuurvisie of een provinciale ruimtelijke verordening wordt voorbereid. Het wordt nog belangrijker om gebruik te maken van de mogelijkheden voor inspraak of contact met de politieke vertegenwoordigers in de gemeenteraad of de Staten. Een projectbesluit bijvoorbeeld zal immers gebaseerd moeten zijn op het beleid in de gemeentelijke structuurvisie.

Er is geen beroepsmogelijkheid bij het vaststellen van een structuurvisie. Kans om eventuele bezwaren in te dienen komt bij het ontwerp – bestemmingsplan of bij een projectbesluit. Het is echter belangrijk om vanaf het begin, dus vanaf de fase van de structuurvisie op de hoogte te zijn, want de termijnen voor de bestemmingsplanprocedures zijn kort en dat kan tijdnood opleveren. De bestemmingsplannen nieuwe stijl leveren de gemeentes veel werk op. Alle plannen moeten op tijd herzien zijn op straffe van het niet kunnen heffen van bouwleges.

Samenvattend:
Inspraak voor burgers:
Structuurvisie Gemeente
Structuurvisie Provincie + provinciale Verordening
Structuurvisie Rijk + Algemene Maatregel van Bestuur

Bezwaar en beroep voor burgers:
Bestemmingsplan,
projectbesluit, bouwvergunning
Inpassingsplan

Bron: Natuur- en milieufederatie Utrecht